Yönetim Kurullarında Çok Ses, Çok Nefes
Haziran 18, 2020
Günümüzde başarılı yönetim kurullarının bir sırrı var: Yönetim kurullarında çeşitlilik. Yönetim kurulları ne kadar farklı düşüncelerden, farklı cinsiyetlerden, farklı sektörel tecrübelerden üye barındırırsa başarı o kadar yakın oluyor.
Dünya değişiyor, mesafeler kısalıyor, teknoloji gelişiyor, hayat hızlanıyor, çeşitlilik artıyor. Sadece elle tutulan gözle görülen ürünlerde ya da hizmetlerde değil, insanlarda da çeşitlilik artıyor. Tabi bu, şirketlere de yansıyor. Özellikle global şirketlere… Bugün, şirketlerde eskisinden daha çok farklı düşüncelerden, farklı cinsiyetlerden, farklı sektörel deneyimlere sahip çalışanlar bulunuyor. Çalışanlarda hal böyleyken, yönetim kurullarının da etkili bir yönetim için üye çeşitliliğine önem vermesi gerekiyor.
Yönetim kurullarında çeşitlilik, orkestralarda birçok farklı enstrümanın bir araya gelmesi ve bir eseri uyum içinde çalmasına benzetilebilir. Orkestralarda sesler bazen birbirini tamamlar, bazen zıtlık yaratır ama eserin bütününde bir anlam ifade ederr ve farklılıkların birleşimi eserde bir ruh yaratır.
Bu, yönetim kurullarında da aynen böyle… Müşteriyi, tedarikçiyi, işçiyi, kısacası tüm paydaşları anlamak için çeşitlilik, bir zorunluluk değil gereklilik. Düşünce çeşitliliği, yönetim kurulunda beyin fırtınası yapmak, yeni fikirler üretmek için bir fırsat. Bir konuyu enine boyuna ele alabilmesi, artılarını eksilerini hesaplayabilmesi ve doğru yönde harekete geçebilmesi için düşünce çeşitliliği gerekli koşullardan biri, hatta belki de en önemlisi.
Farklı eğitimlerden, farklı kökenlerden, farklı profesyonel iş tecrübelerinden gelen kişiler bir araya geldiğinde yaratıcılık zirve yapar. İşte bu düşünce çeşitliliği iyi yönetildiğinde ortaya son derece inovatif sonuçlar çıkar. Bu noktada toplantılar büyük bir önem arz eder. Yaratıcı fikirlerin eşliğindeki bu toplantılar, bilgilendirici olduğu kadar interaktif ve aksiyon alma güdüsü ile şekillendirilir.
Ana gündem cinsiyet çeşitliliği
Dünyada 90’lı yılların başından bu yana yönetim kurullarının ve yönetimin etkinliği üzerine pek çok araştırma yapılıyor. Son yıllardaki araştırmalar yönetim kurullarında cinsiyet çeşitliliğine dikkat çekiyor. Buna göre; yönetim kademesindeki kadınlar, şirketlere kısa, orta ve uzun vadede farklı görüşler, yeni uygulamalar ve çeşitlilik içeren bir vizyon getiriyorlar. Kadınlar, gücü ve bilgiyi paylaşıyorlar, katılımı destekliyorlar, interaktif oluşumlar içinde bulunuyorlar. Şirketlerde cinsiyet anlamında çeşitliliğin bulunması da şirketlerin sosyal alanda kabul edilebilirliklerini arttırıyor.
Bugün Fortune 500 şirketleri arasında kadın yönetim kurulu üyesi bulundurma oranına bakıldığında bu oranın sadece yüzde 17’de kaldığı görülüyor. Fortune 100 şirketleri arasında ise, bu oran ancak yüzde 18’i buluyor. Avrupa kıtası ise henüz istenen düzeyde olmasa bile bu konunda oldukça başarılı. Oran yüzd 16’yı bulunuyor. Bunun en önemli sebebi ise, İtalya, İspanya, Belçika, Norveç, Hollanda gibi ülkelerde, bu konuda kota uygulanıyor olması. Türkiye’de ise, bu oran, henüz yüzde 10 seviyesini aşabilmiş değil.
Sektörel çeşitlilik talebi artıyor
Düşünce ve cinsiyet çeşitliliğinin yanında yönetim kurullarında sektörel tecrübe çeşitliliği de daha sık aranır hale gelmeye başladı. Bu yüzden bağımsız yönetim kurulu üyeliği de gün geçtikçe daha fazla önem arz etmeye başladı. Governance Centre of Excellence’ın Boards adlı yayınının Eylül 2014 sayısında mükemmel yönetim kurullarına sahip olmak için gereken 10 temel prensip ve uygulama anlatılıyor.Burada yönetim kurullarının efektif çalışması için finans, strateji, kalite, insan kaynakları, hukuk, denetim gibi alanlarda kendilerine has yetenekleri ve uzmanlıkları olan kişilerin bir araya gelmesi gerektiğinin önemi vurgulanıyor. Buradaki amaç, farklı sektörlerden, farklı tecrübe alanına sahip olan kişilerin yönetim kurullarında kendi uzmanlıklarını ortaya koymalardır. Bu sayede, sektörel tecrübeleri farklı olan üyeler, konuşulanların ve alınan kararların kendi alanlarına nasıl etki edeceğini düşünebilir, öngörebilir ve yeni bakış açıları getirebilirler…
KAYNAKLAR:
- How diverse should boards be?
What We Think: A Dialogue In Corporate Governance
New Challenges Initiative
ICAEW - Boards
September 2014 Issue 8
Governance Centre of Excellence - Çeşitlilik Hayat Kurtarır
Harvard Business Review Türkiye
http://www.hbrturkiye.com/x/z/cesitlilik-hayat-kurtarir-2